در نشست اخلاق زیستی و سینما عنوان شد؛
مشكلات زوجین نابارور جهت استفاده از رحم جایگزین
روان ما: مدیر گروه حقوق و اخلاق زیستی پژوهشگاه ابن سینا، درباره قوانین موجود و ماهیت حقوقی قرارداد مربوط به رحم جایگزین، اظهار داشت: در این زمینه قانون خاص وجود ندارد.
به گزارش روان ما به نقل از مهر، دومین جلسه از سلسله نشست های اخلاق زیستی و سینما با حضور دكتر محمد راسخ استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی و مدیر گروه حقوق و اخلاق زیستی پژوهشگاه ابن سینا، امیر پوریا نویسنده و منتقد سینما و دكتر فرهاد یغمایی مسئول كلینیك درمان های جایگزین مركز درمان ناباروری ابن سینا برگزار گردید.
در این نشست كه به نقد و بررسی فیلم سینمایی تمشك، ساخته سامان سالور، با مبحث رحم جایگزین اختصاص یافته بود، دكتر محمد راسخ با اشاره به اهمیت هنر، به ویژه سینما، در انتقال مفاهیم اخلاقی و فلسفی، اظهار داشت: باآنكه این فیلم كوشیده بود به تنهایی انسان و شكنندگی زندگیاش به علت فقر و توهم بپردازد، متأسفانه در این مسیر به كلیشه ها بسنده كرده و نتوانسته بود مرزهای اخلاقی را برجسته كند.
وی اضافه كرد: اغلب فیلم هایی كه دغدغه های اخلاقی دارند در سطح باقی می مانند و بازتابی از نظریه های اخلاقی یا تعارض ارزش های اخلاقی را در آنها نمی بینیم.
راسخ اظهار داشت: تنها می فهمیم كه مادر جایگزین، رضوان، تصمیم به نگهداری بچه گرفته است، اما نمی دانیم زنی كه هیچ پشتوانه مالی و خانوادگی و شغلی ندارد، چگونه می خواهد طفل را بزرگ كند.
دكتر فرهاد یغمایی هم ضمن تاكید بر در هم تنیدگی حقوق، اخلاق و علوم و فناوری های نوین، به ویژه در حوزه درمان ناباروری، اظهار داشت: ما همواره به مباحث حقوقی و اخلاقی پیرامون فناوری های نوین علوم زیستی توجه كرده ایم و تمام فرایندهای درمانی در مركز درمان ناباروری ابن سینا زیر نظر كمیته اخلاق انجام می شود. بدیهی است كه هر فناوری می تواند وجوه منفی داشته باشد، اما این فیلم تنها بر جنبه منفی فناوری رحم جایگزین متمركز شده است و می تواند باعث شكل گیری نگاه منفی در جامعه نسبت به این روش درمان ناباروری شود. در صورتی كه تابحال خیلی از زوج های نابارور، بدون هیچ مشكلی از این روش درمانی بهره برده اند و نباید با برجسته كردن عوارض نادر و استثنایی، سبب كم رنگ شدن جنبه های مفید و مثبت یك فناوری شد.
مسئول كلینیك درمان های جایگزین مركز درمان ناباروری ابن سینا، در ادامه به نبودِ انسجام در ساختار فیلم اشاره نمود و اضافه كرد: خیلی از روابط و حوادث در فیلم فاقد منطق علّی است. ما نمی فهمیم چرا رضوان با وجود زندگی در شهر كوچك، بیماری شدید همسر و ترس از قضاوت دیگران، پذیرفته است كه جنین حمید و هما را حمل كند. چرا حافظه حمید ناگهان و با دیدن قرارداد برمی گردد، چرا داستان تنها بر پایه حادثه و اتفاقات كور پیش می رود.
امیر پوریا منتقد سینما هم با اشاره به ذوق زدگی برخی فیلمنامه نویسان در مواجهه با یك ایده نو، اظهار داشت: صرفِ داشتن یك ایده خوب به نوشتن و ساختن یك فیلمنامه خوب نمی انجامد. گاهی نویسندگان با سوژه های بدیع برخورد توریستی می كنند و به بیان خام و بی پردازش آن اكتفا می كنند.
وی اضافه كرد: زمینه های درام در این فیلم به درستی شكل نگرفته و فیلمنامه نویس در تله گره افكنی بر پایه حوادث گرفتار شده است. همچنین، مشخص نمی باشد چرا راوی دانای كل، خیلی از اطلاعات مهم مربوط به شخصیت ها و روابط را از تماشاگر پنهان می كند و در عوض، بخش زیادی را فیلم را به نمایش جزئیاتی اختصاص می دهد كه فاقد هرگونه لزوم دراماتیك یا زیبایی شناختی است.
این منتقد سینما خاطرنشان كرد: فیلم تلخ و تراژیك است، اما تلخ بودن به تنهایی امتیاز منفی برای یك فیلم نیست. خیلی از شاهكارهای سینمای جهان تلخ و غم انگیزند. اما وقتی ما با یك تلخی پوچ مواجه ایم، تلخی كه هیچ منطقی در پسِ خود و هیچ آگاهی و معرفتی به دنبال خود ندارد، این وجه تراژیك بیاثر و خنثی می شود و حتی در یاد تماشاگر نمی ماند.
پوریا به بن مایه اصلی فیلم اشاره نمود و اظهار داشت: به نظر می رسد مضمون اصلی فیلم اختیار نسبت به حق حیات است و اگر فیلمساز در بند كلیشه های اخلاق زدگی نمی ماند و به وجوه اخلاقی عمیق تر حق حیات و داشتن اختیار نسبت به حیات دیگری می پرداخت كه در موضوعی مانند سقط جنین به خوبی متبلور می شود، با فیلمی ماندگارتر مواجه بودیم.
در ادامه دكتر راسخ مدیر گروه حقوق و اخلاق زیستی پژوهشگاه ابن سینا، در پاسخ به پرسشی درباره قوانین موجود و ماهیت حقوقی قرارداد مربوط به رحم جایگزین، اظهار داشت: در این زمینه قانون خاص وجود ندارد و بر مبنای عمومات و اطلاقات قانونی مبادرت به تنظیم مقررات می گردد و همچنین، مشكلات متعددی چه هنگام صدور گواهی تولد در بیمارستان ها و چه در مراكز ثبت احوال به وجود آمده است. این خلأ قانونی دردسرهای زیادی برای زوج های نابارور بوجود آورده است و مثلاً از آنجائیكه گواهی تولد فقط به نام خانمی كه زایمان می كند صادر می شود، مادر جایگزین مجبور است با اوراق هویت مادر اصلی (صاحب جنین) بستری شود.
وی درباره قرارداد رحم جایگزین، توضیح داد: برخی این قرارداد را همانند قرارداد اجاره می دانند، اما با عنایت به تفاوت فاحش ثمن و مثمن نمی توان از قواعد عقد اجاره برای قرارداد رحم جایگزین بهره برد. زیرا حاملگی برای مادر جایگزین با خطرات بسیاری همراه است و خانمی كه این مسئولیت را می پذیرد، ممكن است با فشارهای جسمی، روانی، خانوادگی و اجتماعی متعددی روبه رو شود. بنابراین، باید بر مبنای اصول و احكام عام قانون و با عنایت به ماده ۱۰ قانون مدنی قراردادی برای این كار تنظیم شود. البته متاسفانه یك قرارداد تیپ در این زمینه تنظیم شده است كه خیلی از مراكز و كلینیك ها هم از آن استفاده می كنند، اما این قرارداد بسیار خام و ساده انگارانه است و خیلی از وجوه و پیچیدگی های مربوط به زوجین نابارور (صاحبان جنین)، مادر جایگزین و كلینیكی كه این خدمت را عرضه می دهد، در نظر نگرفته است.
دكتر یغمایی مسئول كلینیك درمان های جایگزین مركز درمان ناباروری ابن سینا، هم در پاسخ به پرسشی درباره شیوه انتخاب مادر جایگزین و هم استفاده از این روش در موارد غیر ضروری، اظهار داشت: ما در مركز درمان ناباروری ابن سینا معرفی مادر جایگزین را به زوج نابارور می سپاریم و خودمان در این فرایند دخالت نمی نماییم. زوج نابارور خانمی از اقوام یا آشنایان را به ما معرفی می كنند و ما بعد از انجام ارزیابی های لازم، اعلام می نماییم كه آیا فرد معرفی شده مناسب می باشد یا خیر. اما متأسفانه در بعضی مراكز بازار دلالی در این زمینه شكل گرفته است.
وی درباره استفاده از این روش به دلایل غیر پزشكی، مانند حفظ تناسب اندام، توضیح داد: ما صرفاً بعد از احراز و اثبات لزوم درمانی انجام این روش، از آن استفاده می كنیم. یعنی فقط در صورتی كه مشخص شود تنها راه درمان ناباروری زوج نابارور، استفاده از رحم جایگزین است، مثلاً رحم خانم قابلیت حمل جنین ندارد یا خانم به دلایلی فاقد رحم است، این روش درمانی را پیشنهاد می نماییم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب