دیابت، مرگ خاموشی که جدی گرفته نمی شود
به گزارش روان ما، یک فوق تخصص غدد اظهار داشت: دیابت بیماری خاموشی است که امکان دارد سال ها بدون علامت باقی بماند و باید با آزمایش های دوره ای، بیماری را در ابتدای کار شناسایی و کنترل کرد.
زهرا فرهنگیان، فوق تخصص غدد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز اظهار داشت: دیابت یکی از بیماری های شایع در جهان است که مشخصه اصلی آن افزایش قند خون یا گلوکز خون می باشد. در صورت پایدار ماندن این افزایش، تمامی ارگان های بدن در معرض لطمه قرار می گیرند.
فرهنگیان افزود: غده پانکراس یا لوزالمعده در بدن هورمون اصلی انسولین را ترشح می کند و انسولین همانند کلیدی عمل می کند که ورود گلوکز حاصل از غذا به سلول ها را ممکن می سازد تا انرژی تولید شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز اظهار داشت: در دیابت نوع یک، انسولین به صورت کامل از بین می رود یا انسولین ترشح نمی شود و درمان تنها با تزریق انسولین امکانپذیر است.
این فوق تخصص غدد اشاره کرد: در تعدادی موارد انسولین وجود دارد، اما عملکرد آن مختل می شود و مقاومت به انسولین در سلول ها ایجاد می گردد. در این شرایط، گلوکز وارد سلول ها نمی شود و فرد گرفتار کاهش انرژی و احساس خستگی خواهد شد.
فرهنگیان با ابراز نگرانی از کاهش سن مبتلاشدن به دیابت اضافه کرد: دیابت نوع یک بیشتر جنبه ژنتیکی و ایمنی دارد و نقش پزشک در جلوگیری از آن محدود است، اما دیابت نوع دو به علت سبک زندگی نادرست، چاقی و کم تحرکی حتی در سنین زیر ۱۰ سال نیز مشاهده می شود.
وی تاکید کرد: اصلاح سبک زندگی باید از دوران قبل از حاملگی شروع شود. مادرانی که بدون اطلاع از مبتلاشدن به دیابت وارد دوران حاملگی می شوند، سلامت جنین را در معرض خطر قرار می دهند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز عنوان کرد: غربالگری دیابت حاملگی در هفته های ۲۴ تا ۲۸ صورت می گیرد و در صورت عدم کنترل قند خون، جنین از همان شروع تحت تأثیر قرار گرفته و در بزرگسالی با ریسک بالای مبتلاشدن به دیابت مواجه خواهد شد.
فرهنگیان سفارش کرد: مادران باید حداقل سه تا شش ماه قبل از مبادرت به بارداری، وزن خویش را کاهش دهند، فعالیت بدنی منظم داشته باشند، رژیم غذایی مناسب دریافت نمایند و در صورت نیاز با مشاوره تغذیه دریافت نمایند.
وی ادامه داد: در صورت تشخیص اختلال تحمل گلوکز یا دیابت، دارو باید قبل از حاملگی شروع شود و در طول دوران حاملگی ادامه یابد تا از بروز خطرات جدی جلوگیری شود.
این فوق تخصص غدد با تکیه بر مراجعه قبل از مبادرت به حاملگی عنوان کرد: زنان قبل از مبادرت به حاملگی باید به پزشک مراجعه نموده و آزمایش های غربالگری لازم را که در مراکز و خانه های بهداشت درخواست می شود، انجام دهند. در صورت مشاهده مشکل، مادران به سطوح بالاتر درمانی ارجاع داده می شوند و این امر نیازمند مسئولیت پذیری مادر در قبال سلامت خود، جنین و جامعه است.
فرهنگیان، ضمن بیان این که دیابت تنها یک بیماری فردی نیست، اظهار داشت: بیماری دیابت پیامد های اجتماعی گسترده ای دارد و خانواده و جامعه را درگیر می کند؛ ازاین رو مادران باید روند درمان در دوران بارداری، مراقبت های پزشکی و دارو های تجویز شده توسط پزشک را به صورت کامل رعایت نمایند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز اشاره کرد: در خیلی از موارد دیابت حاملگی بعد از زایمان رفع می شود، اما خطر مبتلاشدن به دیابت نوع دو در آینده بازهم وجود دارد. غربالگری بعد از زایمان، خصوصاً در هفته های چهارم تا دوازدهم، ضروریست و مادران باید جهت بررسی قند خون به پزشک مراجعه نمایند تا در صورت وجود دیابت پایدار یا مرحله پیش دیابت، اقدامات درمانی و مراقبتی لازم از همان شروع شروع شود.
وی افزود: باید این ذهنیت ناصحیح تغییر کند که هر ماده طبیعی و گیاهی بی ضرر است. بیماران تصور می کنند مصرف موادی مانند خرما یا عسل که قند طبیعی دارند، بی خطر است؛ در حالیکه این باور بطورکامل اشتباه است و می تواند زمینه ساز افزایش قند خون و مبتلاشدن به دیابت شود.
فرهنگیان با اشاره به عوامل خطر مبتلاشدن به دیابت از دوران کودکی و نوجوانی شروع می شوند، هشدار داد: مهم ترین عامل در مبتلاشدن به دیابت، افزایش وزن و چاقی است؛ خانواده ها نباید از چاقی خردسالان خوشحال شوند، برای اینکه این وضعیت یکی از جدی ترین عوامل خطر شمرده می شود. مدیریت وزن خردسالان بر عهده والدین است و باید با تغذیه صحیح و سبک زندگی سالم کنترل شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز توضیح داد: اگر کودکی علاوه بر چاقی، سابقه خانوادگی دیابت نیز داشته باشد، باید از سن ۱۰ سالگی یا همزمان با شروع دوره بلوغ، تحت بررسی قند خون قرار گیرد. همین طور در بزرگسالان، ترکیب چاقی با عوامل دیگری مانند بی تحرکی، فشار خون بالا یا چربی خون بالا، ضرورت مراجعه به پزشک و انجام آزمایش های غربالگری را دو چندان می کند.
وی اظهار داشت: حتی افراد بدون عوامل خطر نیز از سن ۳۰ سالگی باید آزمایش غربالگری دیابت انجام دهند. اگر نتیجه آزمایش طبیعی باشد، این غربالگری باید هر دو تا سه سال یک دفعه تکرار شود. در صورت وجود پیش دیابت، سفارش می شود فرد سالانه قند خون خویش را بررسی نموده و سبک زندگی سالمی را در پیش گیرد تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
فرهنگیان نقش خواب را در سلامت بدن و کنترل دیابت خیلی مؤثر دانست و اضافه کرد: خیلی از خردسالان تحت تأثیر سبک زندگی والدین، تا دیر وقت بیدار می مانند. این دیر خوابیدن بر رشد قدی، بلوغ و وزن خردسالان اثر منفی گذاشته و خطراتی مانند بلوغ زودرس، کوتاهی قد و چاقی مفرط را بهمراه دارد.
این فوق تخصص غدد عنوان کرد: اگر دیابت از سنین پایین شروع شود، عوارض آن در جوانی بروز خواهد نمود. کودکی که در ۱۰ سالگی دچار دیابت شود، ممکنست در ۲۰ سالگی با نابینایی یا نارسایی کلیه مواجه گردد. این مورد اهمیت پیشگیری و غربالگری سریع را برجسته می کند، برای اینکه کاهش سن مبتلاشدن به دیابت به معنای بروز سریع تر عوارض خطرناک آن است.
وی هشدار داد: دیابت بعنوان یک بیماری خاموش، تبعاتی به مراتب خطرناک تر از بسیاری بیماری های شناخته شده دارد. به رغم شیوع گسترده این بیماری در جامعه و تبدیل شدن آن به یک امر عادی، دیابت در صورت عدم کنترل می تواند در مدت سه تا پنج سال به عوارض جدی همچون مشکلات چشمی، درگیری کلیوی و لطمه های عصبی منجر شود.
فرهنگیان افزود: طبق گزارش ها، بیماران دچار دیابت نوع دو اغلب از همان زمان تشخیص با عوارضی همچون گزگز پا یا حتی سکته مغزی مواجه می شوند. این مورد اهمیت غربالگری و تشخیص سریع بیماری را دو چندان می کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز با تأکید بر لزوم مدیریت دیابت، اضافه کرد: کنترل این بیماری بر پایه اصلاح سبک زندگی، تغذیه مناسب، فعالیت بدنی منظم و خودمراقبتی روزانه استوار است. رعایت بهداشت پا، شست وشوی روزانه و بررسی زخم ها همچون اقدامات ساده ای است که می تواند از بروز زخم دیابتی و قطع عضو جلوگیری نماید. در عین حال، در تعدادی موارد بیماران بازهم در پذیرش مصرف دارو های تجویز شده مقاومت نشان می دهند و ترجیح می دهند با دارو های گیاهی و دمنوش ها قند خون خویش را کنترل کنند؛ نگاهی که بگفته پزشکان روند درمان را دشوار می سازد.
وی تاکید کرد: پایبندی به درمان، مسئولیت پذیری فردی و انجام کارهای جسمانی منظم به میزان حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته می تواند بخش بزرگی از تبعات دیابت را کم کند و کیفیت زندگی بیماران را حفظ کند.
منبع: وزارت بهداشت
منبع: ravanema.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب