چاقی در كودكی بسترساز بیماری در بزرگسالی
روان ما: ایرنا نوشت: چاقی و اضافه وزن در دوران كودكی، چالشی جدی در دنیای امروز است كه در صورت بی توجهی، دامنه آن تا بزرگ سالی ادامه یافته و علاوه بر تهدید كودكان به انواع بیماری ها، آنان را در معرض تهدیدات جدی سلامت در سنین بالا قرار می دهد.
روند افزایش چاقی در دنیا به خصوص در بین كودكان، زنگ خطری است كه باید قبل از بروز معضلات جدی تر، نسبت به پیشگیری و یافتن درمان آن اقدام كرد؛ چراكه چاقی كودكان ازجمله چالش های بسترساز بیماری در طفولیت و بزرگ سالی است.
موضوعی كه «زهرا عبداللهی» مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، اخیرا در برنامه ای رسانه ای به آن اشاره نمود و بابیان اینكه چاقی در قرن 21 «پدیده قرن» نامیده شده به صورتی كه همه كشورها دچار این معضل هستند، اظهار داشت: چاقی در كودكان و نوجوانان خطرناك تر است، چراكه اگر تعداد سلول های چربی بیشتر از حد موردنیاز ساخته شود، در بزرگ سالی به محض دریافت كالری و چربی بیش ازاندازه به صورت چربی در بدن ذخیره می گردد. علت دیگر این است كه چاقی و اضافه وزن، زمینه مبتلا شدن به بیماری های دیگر را بالا می برد.
وی بیان كرد: كودك چاق در بزرگ سالی به نسبت بیشتری به چاقی مبتلا می گردد چراكه تمام بیماری ها مثل دیابت، سرطان و بیماری های غیرواگیر در میان افراد چاق، شیوع بیشتری دارند.
عبداللهی خاطرنشان كرد: 20 درصد از كودكان دچار چاقی شكمی هستند، چونكه مصرف روغن، نمك، قند و شكر بیش ازحد مجاز و مصرف میوه و سبزی و لبنیات كمتر از میزان لازم است.
**سونامی رشد چاقی كودكان در كشورهای جهان
براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، روند چاقی در بین كودكان و نوجوانان جهان، از سال 1975 تا سال 2016، ده برابر شده است به این صورت كه در سال 2016، بنا بر آمارهای اعلام شده، 6 درصد از دختران و 8 درصد از پسران چاق عنوان شده اند درصورتی كه این رقم در سال 1975 كمتر از یك درصد برای هر دو گروه دختر و پسر بوده است.
در ادامه این گزارش آمده است كه تا سال 2022 با آمار عجیبی از چاقی و اضافه وزن كودكان روبه رو خواهیم بود.این آمار بر مبنای اندازه گیری وزن و قد 129 میلیون نفر در كشورهای مختلف صورت گرفته است كه سازمان جهانی بهداشت را واداشته تا خواهان مقابله با مصرف بیش ازاندازه خوراكی های چاق كننده شود.
**برآوردسازی چاقی كودكان از 2 سالگی
چاقی در كودكان به وضعیت افزایش و تجمع توده چربی به شكل منفی در بدن كودك اطلاق می شود، وضعیتی كه دكتر «فرزانه عباسی» فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم كودكان در مورد نحوه اندازه گیری آن اظهار داشت: برای سنجش چاقی از شاخص هایی استفاده می گردد كه یكی از آن ها شاخص توده بدن است كه بر مبنای وزن و قد كودك و منحنی های خاصی كه برای آن تعبیه شده، اندازه گیری می گردد. این سنجش از سن 2 سالگی كودكان و با عنایت به جنسیت آنان صورت می گیرد.
وی روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا اضافه كرد: اگر شاخص توده بدنی از 85 درصد بالاتر باشد به آن اضافه وزن اطلاق و درصورتی كه 95 درصد یا بیشتر باشد چاقی به حساب می آید.
**پیامدهای چاقی در كودكان
فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم كودكان همینطور تصریح كرد: چاقی مفرط در كودكان، از دو منظر مهم روی كودكان اثر می گذارد: نخست از منظر روحی- روانی است به این معنا كه كودكان چاق در بین همسالان یا در نگاه اطرافیان، بیش از سایرین مورد تمسخر قرار می گیرند بر همین مبنا دچار اختلالات سایكولوژی می شوند. به مرور خویش را از محیط دور می كنند كه در این صورت یا منزوی می شوند یا پرخاشگر و خشونت طلب.
عباسی اضافه كرد: ازنظر بهداشت و سلامت هم كودكان چاق، مستعد یكسری بیماری های خاص مانند دیابت، افزایش فشارخون، اختلالات خواب و بیماری های قلبی هستند. در مواردی هم بیماری های كبدی و بلوغ زودرس دامن گیر آنان می گردد. عفونت های پوستی، آسم و اختلالات تنفسی هم از دیگر تبعات چاقی روی كودكان است.
به بیان وی، با ذكر تمام این موارد، باید گفت در صورت عدم پیشگیری و كنترل اضافه وزن و چاقی های زودرس، در بزرگ سالی بیماری های قلبی عروقی به همراه دارد و كودك، مستعد دیابت نوع 2 یا سكته مغزی و چربی خون بالا می گردد.
**افزایش روند چاقی در تك فرزندان
چرایی چاق شدن كودكان در دهه های اخیر، پرسش دیگر خبرنگار علمی ایرنا بود كه دكتر عباسی در پاسخ به آن اظهار داشت: دلایل چاق شدن كودكان، گسترده است كه در وهله نخست به محیط، سپس ژنتیك و عادت های غذایی نادرست یا مخلوطی از همه این عوامل بازمی گردد.
به بیان عباسی، ریز فاكتورها یا ریسك های خطری كه در كودكان منجر به چاقی آنان می گردد به چاق بودن پدر و مادر و ژنی كه از آنان منتقل می شود، بستگی دارد.
وی درباره فاكتورهای محیطی دخیل در چاقی كودكان هم تصریح كرد: روی آوردن خانواده ها به تك فرزندی، سبب شده تا توجه ویژه ای از جانب والدین به فرزند معطوف شود و همین امر، یك نوع فرزند سالاری را دامن زده تا آنجا كه نقش و دخالت والدین در تعیین نوع غذای فرزند كمرنگ شده است و فرزند نوع تغذیه خویش را تعیین می كنند كه همین امر به چاقی آنان دامن زده است.
«تغذیه غلط هم یكی دیگر از فاكتورهای محیطی مؤثر بر چاقی كودكان است.مشاهده شده خانواده ای با وضعیت اقتصادی پایین، فرزندی چاق دارند كه با اندك بررسی می توان دریافت علت این است كه این خانواده ها غذاهایی كه انرژی و پروتئین كافی برای رشد فرزند دارد را از او دریغ كرده و در ازای آن، غذاهایی پركالری اما فاقد ارزش غذایی را جایگزین كرده اند همانند چیپس و پفك.»
**شكاف غذایی، چاق كننده كودكان
غذا نخوردن خانواده ها در كنار هم از دیگر عوامل چاقی فرزندان است، موضوعی كه عباسی درباره آن اظهار داشت: بررسی ها نشان داده است كه فرزندانی كه در هفته بیش از 5 وعده غذای را با والدین صرف می كنند، ریسك چاقی كمتری دارند و در مقابل آنآن كه كمتر از سه وعده را با والدین و بیشتر با دوستان یا در محیط بیرون غذا می خورند دچار چاقی می شوند چراكه نظارتی بر نوع و سلامت غذای آنان نیست.
مدرسه و محیط آموزشی هم به علت این كه متخصص تغذیه نظارتی بر نوع غذاهای عرضه شده به دانش آموزان ندارد، نقش بسزایی در چاقی آنان دارد.
**كم تحركی عامل دیگر چاقی
عباسی با اشاره به نقش محیط اجتماعی و آموزشی در كم تحركی كودكان و درنتیجه چاقی آنان اظهار داشت: فعالیت فیزیكی كودكان در محیط هم تأثیر زیادی بر روند چاقی آنان دارد. به این معنا كه پیش ازاین كودكان، آزادانه در كوی و برزن به فعالیت بدنی می پرداختند اما با تغییر شرایط و بافت زندگی، به دلایلی همانند خطرات احتمالی در جامعه كه فرزندان را تهدید می كند، والدین ترجیح می دهند كه كودك بیشتر در خانه باشد و با وسایل الكترونیكی و دیجیتالی اوقات گذراند. همین امر، دلیلی برافزایش جمعیت كودكان چاق در جوامع مختلف شده است.
**كنترل و نظارت، راهكار مقابله با اضافه وزن
مصرف میوه و سبزیجات، افزایش تحرك بدنی، كاهش استرس و توجه والدین به حفظ وزن سالم خود و فرزندان در كنار از بین بردن عادات بدغذایی ازجمله راهكارهای كاهش وزن در كودكان است.
عباسی ضمن بیان این مطلب، اضافه كرد: تمام نتایج چاقی كه ذكر شد قابل درمان است به شرط آن كه چاقی كودكان از سن دوسالگی كنترل شود. دیده شده بچه هایی كه از شیر مادر به مدت زمان طولانی استفاده می نمایند، در بزرگ سالی كمتر دچار چاقی شده اند. موضوعی كه والدین باید در نظر داشته باشند تا فرزند خویش را از بیماری هایی همانند دیابت نوع2، بیماری قلبی و سكته بر حذر بدارند.
'همچنین تشویق فرزندان به تحرك زیاد و آشتی آنان با طبیعت، تبلیغ رسانه ها در جهت اطلاع رسانی به والدین و فرزندان برای داشتن زندگی سالم و مهیاكردن فضای اجتماعی مناسب برای انجام هر نوع فعالیت ورزشی از دیگر مواردی است كه می تواند از بار سنگین اضافه وزن و هزینه های جانبی آن بكاهد. '
5656
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب